Iedereen die in Nederland woont en/of werkt moet belasting betalen. Ook al heb je geen inkomsten, dan nog moet je elk jaar belastingaangifte doen. Aangifte van de inkomstenbelasting doe je één keer per jaar. Tegenwoordig moet je aangifte voor 1 mei binnen zijn bij de Belastingdienst. Maar wat is inkomstenbelasting nu eigenlijk precies? Wat zijn de verschillende tarieven en waar moet je rekening mee houden wanneer je aangifte doet?

Wat is inkomstenbelasting?

De overheid heeft bepaald dat iedereen die in Nederland woont en/of werkt inkomstenbelasting moet betalen. Woon je in het buitenland, maar werk je in Nederland? Of heb je andere soorten inkomsten in Nederland? Ook dan moet je inkomstenbelasting betalen.


Je kunt verschillende soorten inkomsten hebben. De eerste is natuurlijk het loon dat je krijgt wanneer je voor een baas werkt. Maar daarnaast kun je ook winst uit een onderneming hebben, periodieke uitkeringen (bijvoorbeeld een WW-uitkering), resultaat uit overige werkzaamheden en/of inkomsten uit de eigen woning.

Box 1, 2 en 3

Je inkomen wordt verdeeld over drie verschillende boxen. De inkomsten zoals hierboven omschreven, vallen in box 1. Al je inkomsten van loon uit arbeid, uitkeringen en je eigen woning worden in deze box verrekend.

In box 2 betaal je belasting over het inkomen uit aanmerkelijk belang. Met aanmerkelijk belang bedoelen we alles wat je verdient van een NV of BV waarin je een belang hebt van meer 5%. Dit is wel iets anders dan aandelen. Aandelen vormen namelijk een deel van je vermogen wat in box 3 wordt verrekend. De kans is eigenlijk vrij klein dat je met box 2 te maken krijgt, maar voor de volledigheid willen we het hier wel vermelden.


Als laatste heb je dus box 3. Hierin betaal je belasting over je vermogen. Alles wat op je spaarrekening staat en belegd hebt in aandelen of obligaties, moet je in deze box opgeven. In 2016 was € 24.437,- vrijgesteld van belasting. Voor echtparen is dat het dubbele: € 48.874,-. Voor alles boven dat bedrag geldt het volgende rekensommetje. De Belastingdienst gaat er vanuit dat je 4% rendement ontvangt als inkomen. Heb je dus € 124.437,- op je spaarrekening staan, dan geldt dat je 4% over € 100.000,- ontvangt en dat is € 4.000,-. Over die € 4.000,- moet je vervolgens 30% belasting betalen, oftewel € 1.200,-.

inkomstenbelasting

Verschillende tarieven en belastingschijven

Je weet nu in welke box je inkomsten valt, maar wat ga je nu daadwerkelijk betalen? Dat is afhankelijk van het tarief dat je moet betalen over je inkomsten in box 1. De Belastingdienst hanteert namelijk vier verschillende schijven. Voor 2016 waren de schijven en tarieven als volgt:

  • Schijf 1: tot € 19.922,- betaal je 36,55%
  • Schijf 2: tot € 33.715,- betaal je 40,4%
  • Schijf 3: tot € 66.420,- betaal je 40,4%
  • Schijf 4: vanaf € 66.420,- betaal je 52%

Je betaalt alleen inkomstenbelasting over het zogenaamde belastbaar inkomen. Op je jaaropgave staat altijd je belastbaar loon. Van dat bedrag kun je nog aftrekposten halen, zoals de rente van je hypotheek, studiekosten of hoge ziektekosten die niet vergoed zijn door de zorgverzekering. Het bedrag wat je dan nog overhoudt, noemen we het belastbaar inkomen. En dat bedrag is bepalend in welke belastingschijf je valt.

Een voorbeeld om dit te verduidelijken: wanneer je € 32.000,- belastbaar inkomen hebt, dan betaal je 36,55% belasting over de eerste € 19.922,-. Over de rest (€ 12.078,-) betaal je vervolgens 40,4%, want dat valt in schijf 2.


Waar moet je nog meer rekening mee houden?

Zorg dat je op tijd je aangifte inkomstenbelasting doet. Doe je dat niet, dan kun je namelijk een boete krijgen. Merk je dat je het echt niet gaat redden om op tijd te zijn, vraag dan uitstel aan. Zonder opgave van redenen kun je drie maanden uitstel krijgen.

Zodra je de aangifte hebt ingediend, krijg je na verloop van tijd een voorlopige aanslag van de inkomstenbelasting. Hierop staat hoeveel je uiteindelijk moet betalen aan of krijgt van de Belastingdienst. Meestal krijg je een jaar later de definitieve aanslag. Alleen als er dingen achteraf niet blijken te kloppen, kan het zijn dat je definitieve aanslag anders is dan de voorlopige.

Kun je iedere maand wel een bedrag gebruiken om bijvoorbeeld je vaste lasten mee te betalen? Dan kun je er ook voor kiezen om een vast bedrag als voorschot te ontvangen van de Belastingdienst. Zeker als je hypotheekrente betaalt, kan dat interessant zijn. Dit bedrag verreken je uiteraard met je jaarlijkse aangifte.

Wil je meer weten over de inkomstenbelasting of de tarieven? Stel hier je vraag of ga naar ons forum.